Adaptability, Resilience and Vitality
“Adaptability is probably the most distinctive characteristic of life” tekende de medicus Dr. Hans Selye in 1956 op in zijn boek The stress of life. Aan die uitspraak moest ik weer denken toen ik een bezoek aan Microsoft Customer Immersion Experience in gedachten verwerkte. Een bezoek dat je verder laat kijken dan een verkoopervaring van Office365.
Jongstleden maandag stapte ik met een aantal collega’s het kantoor van Microsoft op Schiphol binnen. Het was rond het middaguur en in de kantine zaten vele medewerkers te eten. Hoewel, kantine? Het was gewoon werkruimte waar ook gegeten werd. Dit kantoor is een soort niemandsland – niemand heeft een eigen werkplek (m.u.v. de ICT-ers), en daardoor is elke plek voor iedereen. De General Manager zit daar naast een willekeurige andere medewerker netwerker.
The experience was geheel in deze lijn. De lijn van de visie van Microsoft. Een visie die ik Simple & Sophisticated noem. In de 21e eeuw gaat het eenvoudigweg om Learning, maar wel met equipement “suitable for …”, “having a great deal of experience and worldly wisdom”, “highly-developed, elaborate and produced with a high degree of skill and knowledge” (according to three definitions of sophisticated).
Microsoft heeft dat uitgewerkt in drie pijlers: 1. Leren door ervaren, 2. Leren is creëren én delen (sharing is culture), 3. Leren door doen en ontdekken. De woorden ‘gevoel bij’, ‘elkaar aanvoelen’, en ‘ervaren’ waren in het taalgebruik van Microsoft-medewerkers overigens niet van de lucht.
Toen was daar onze onderdompeling. Office365 is ontwikkeld in en voor het onderwijs. Want als het daar werkt, dan werkt het overal. Ook al zo Simple, toch? Je hele office in een tabletje; dikke pillen zijn niet meer nodig. Alles wat nodig is om te (co-)creëren en te delen is aanwezig. Realtime, anytime, en in no-time. Alles werkt met alles samen en de icoontjes van Word, Excel, Outlook of Skype zijn als rudimenten. Als iconen uit de vorige eeuw.
Waar nu nog -en zeker in het onderwijs- offline de uitvalsbasis is, heeft the world-to-come genoeg aan een internetverbinding. Of is het the world-that-is? Want ik realiseer me dat onze leerlingen the world-without-internet alleen maar kunnen kennen uit onze verhalen. En dat geldt evenzeer de jongste docenten van ons corps.
Mijmerend over deze immersion experience bekruipt me het gevoel dat je eenmaal ondergedompeld met moeite weer boven kunt komen. In het onderwijs bezinnen we ons graag met de vraag: wíllen we dit wel? Deze vraag is echter volstrekt irrelevant geworden. Met Office365 heb je alleen op 29 februari kans om te ontsnappen aan Simple & Sophisticated. Eens in de vier jaar. En trek je dan de vrije natuur in, dan val je in de handen van Apple, want “auto’s zijn iPads op wielen geworden.” aldus hoogleraar Maarten Steinbuch in Intermediair van deze week. Hij verwacht dat over tien jaar de helft van alle auto’s volledig elektrisch rijdt. De billboards ‘Rij offline’ zullen dan ook tot een sweet memory verworden zijn. Wie over tien jaar offline rijdt, staat stil.
En HUMO -ook deze week- kopt: ‘WAT MOET EEN 18-JARIGE VANDAAG STUDEREN? BINNENKORT IS 80 PROCENT VAN DE HUIDIGE JOBS IRRELEVANT’. Aan het woord is Peter Hinssen, visionair: “Tijd en plaats wordt irrelevant als alles altijd in het netwerk te vinden is. Nu gaan we ergens naartoe om te werken, maar het idee om elke dag naar een kantoor in Brussel te rijden wordt compleet absurd. Je verplaatsen voor je werk wordt de uitzondering. (…) De snelheid waarmee de dingen veranderen, wordt steeds groter, terwijl zoveel businessmodellen en bedrijven nú al in hun bestaansrecht bedreigd worden door de automatisering. We zullen goed moeten nadenken over wat wij, mensen, nog zélf zullen doen. Soms ben ik oprecht jaloers op mijn kinderen. Dan denk ik: ‘(…), ik had dertig jaar later geboren moeten worden.’ Maar net zo vaak denk ik: ‘Wat zou ik (…) moeten gaan doen, wetende dat 80 procent van de jobs van vandaag irrelevant wordt?’”
In het onderwijs zijn we druk met Digital Literacy *) van Digital Natives, terwijl de Network Natives al gearriveerd zijn. En de 21e eeuw is nog maar net begonnen. We discussiëren over 21e eeuwse vaardigheden die we leerlingen zouden moeten aanleren. Laten we niet doen alsof we deze wereld opnieuw moeten uitvinden. Het zijn de vaardigheden die elke eeuw nodig zijn. Alleen elke eeuw tien keer meer. Of twintig keer. Of honderd keer. Totdat álles, tot in alle glasvezels van de samenleving, gaat met de snelheid van het licht. Of sneller.
“Stress is essentially reflected by the rate of all the wear and tear caused by life” (ook Hans Selye). Leren is interactie. Je hebt als mens ál je ‘adaptabilty’ nodig om te overleven in een netwerkwereld waar Big Data de ogen en oren zijn geworden. 21e eeuwse vaardigheden? Veerkracht en Vitaliteit – Resilience and Vitality, dát is wat we nodig hebben. Daarom, als ik deze post gepubliceerd heb (op Linkedin, mijn website, facebook en twitter), ga ik gezellig bij de haard verder lezen in het indrukwekkende boek “Tussen de wereld en mij” van de denker Ta-Nehisi Coates (via bol.com, de winkel van ons allemaal). Op de achtergrond muziek van Bach (via een of andere internetzender uit Canada), voor de eeuwigheid geschreven. Want ik laat het niet aan komen op 29 februari.
