We schrijven 2057.
“Mam, weet u waar mijn klassenfoto van 2017 is? We hebben binnenkort een reünie.”
“Die foto is er niet, Kees *), je was niet op school toen de schoolfotograaf kwam. Dat was heel dom van de school, want ze wisten al heel lang dat we een feestje hadden. Gelukkig kregen we toen 5 euro. Om het een beetje goed te maken. Daar heb je toen wat lekkers voor kunnen kopen.”
Ieder jaar stonden ze weer voor de school: de busjes van de schoolfotograaf. Je wist al heel lang dat ze zouden komen.
In de bus was een heuse fotostudio. Met lampen en een krukje. Op de vloer stond de omtrek van een paar voeten. Ik denk van de fotograaf zelf. Daar pasten de jouwe met gemak twee keer in. Dat was makkelijk, want dan kon je weten naar welke kant je knieën moesten wijzen. Zo stond iedereen er een beetje hetzelfde op. En dat was weer makkelijk voor de meesters en de juffen. Denk ik.
Kijk, je wilde die dag niet ziek zijn. Want dan stond je er niet op. Of als je moeder net die dag ging trouwen met je stiefvader. Dan stond je op zo’n stomme trouwfoto, in plaats van op de schoolfoto. En ook niet op de klassenfoto.
Die klassenfoto, dat was dikke pret. De les werd direct gestopt als we aan de beurt waren. De directeur van de school had een schema gemaakt wanneer welke klas aan de beurt was. De stoelen en tafels gingen aan de kant. En in de hoek van het lokaal moesten we dan netjes in rijtjes zitten of staan. Sommige kinderen mochten óp een stoel staan. Voor deze ene keer.
Soms moesten we heel vroeg op school zijn, omdat er wat kinderen op tijd weg moesten. Dat was niet erg hoor. Ik was toch vroeg wakker. Die fotograaf deed altijd grappig. Ik denk dat ie wilde dat het een leuke foto werd.
Ik herinner me nog dat we in die tijd ook facebook hadden. Ene Mark vond het papieren smoelenboek van zijn universiteit maar niets. Zo ouderwets. En toen heeft ie in zijn vrije tijd snel iets in elkaar gezet dat later heel groot is geworden. Dat kwam omdat er ook steeds meer grote mensen op facebook kwamen. Er waren ouders, echt waar, die maakten elke dag foto’s van hun kind. Die werden dan gepost. Of op insta, als je ouders nog geen veertig waren. En andere mensen klikten dan op het duimpje. Dat was OK. Maar soms waren het wildvreemde mensen die OK klikten. Mijn ouders hadden geen facebook. Ik heb één fotoalbum van Albelli of de Hema. Dat weet ik niet meer. Later kreeg ik gewoon een link van een map in de dropbox. Dat was toen een heel moderne vorm van opslag.
Ja, schoolfoto’s waren zó 2017.
En ik? Ik stond áltijd op de klassenfoto. Dat was wel logisch.
Mijn vader was de directeur van de school.
De keren dat een workshop mij werkelijk aan het werk zette, zijn zeldzaam. Dat zegt overigens niet altijd wat over de workshop; er is altijd wel iets te leren. Maar de mate waarin het geleerde direct bruikbaar is, verschilt nogal. En heel soms heb je een workshop waarin je iets leert en vervolgens weg gaat met het gevoel dat je pas aan het begin van een nieuw traject staat. Dat overkwam mij onlangs toen ik de workshop ‘Waarderend Leiderschap’ van 
Het is Sinterklaas 2015 wanneer ik de V&D bezoek. Voor de laatste keer. Maar dat wist ik toen nog niet. We vieren de verjaardag van de Sint op een eigen wijze. Geen verrassingen – ook wel surprise genoemd, geen rammelende rijm – ook wel gedicht genoemd. Wel hebben we als gezin de gebruikelijke lootjes getrokken. Om dan in een uur een kadootje voor het lootje te scoren tegen het maximum bedrag van tien euro. Meer geven we niet – uit. Het gaat tenslotte om de aandacht die je elkaar geeft.
“Adaptability is probably the most distinctive characteristic of life” tekende de medicus Dr. Hans Selye in 1956 op in zijn boek The stress of life. Aan die uitspraak moest ik weer denken toen ik een bezoek aan Microsoft Customer Immersion Experience in gedachten verwerkte. Een bezoek dat je verder laat kijken dan een verkoopervaring van Office365.